Xem phim Khi Cuộc Đời Cho Bạn Quả Quýt để tự chữa lành tâm hồn cho bản thân

Hình ảnh đẹp và hoài niệm, cốt truyện sâu lắng nhưng được triển khai nhẹ nhàng, không bi lụy, Khi Cuộc Đời Cho Bạn Quả Quýt (When Life Gives You Tangerines) hội tụ trọn vẹn yếu tố của một bộ phim chữa lành. Ảnh: Netflix

Trong bảng xếp hạng số liệu độ thảo luận về phim ảnh do chuyên trang GoodData của Hàn Quốc cập nhật số liệu, Khi Cuộc Đời Cho Bạn Quả Quýt (When Life Gives You Tangerines) lập tức “debut” ở vị trí số 1 với lượng thảo luận hơn 34%, gấp 3 lần bộ phim ở vị trí thứ 2 là Undercover High School. Đáng chú ý, số liệu này được ghi nhận vào 11/3, tức chỉ 3 ngày sau khi bốn tập đầu phim lên sóng,

Ngoài Hàn Quốc, tại thị trường Trung Quốc, mỗi ngày phim lại nhận thêm hàng chục topic thảo luận trên Douban nhằm khen ngợi và phân tích những lớp ý nghĩa trong phim, giúp bộ phim đạt được con số cao ngất ngưởng là 9,3 điểm.

Ảnh: Netflix

Khác xa với ấn tượng đầu tiên và những dòng giới thiệu sơ lược cho thấy đây là một câu chuyện tình cảm thời “ông bà ta”, Khi Cuộc Đời Cho Bạn Quả Quýt còn thu hút khán giả bởi có các yếu tố nữ quyền tinh tế, giáo dục cả nữ giới và nam giới về một cái nhìn công bằng hơn với phái đẹp, cũng như phản ánh những nét văn hóa – xã hội của Hàn Quốc.

Khán giả đồng lòng tiếc nuối, cho biết bộ phim đáng ra nên được trình chiếu trên TV thay vì Netflix, bởi đây xứng đáng là một bộ phim có giá trị hưởng thụ xuyên thế hệ, một “slow drama” chữa lành với những chi tiết được chăm chút chu đáo trong thời đại của những bộ phim giật gân với tình tiết vồn vã.

Bộ phim cho thấy mình thực sự là hòn ngọc quý của Netflix. Nền tảng này quyết định phá vỡ truyền thống phát hành trọn bộ các tập phim, mà chuyển sang chỉ chiếu 4 tập/tuần. Cách phát hành chậm rãi vừa phản ánh được những lớp ý nghĩa của phim, vừa thêm sự chờ đợi và kỳ vọng với khán giả. Chỉ với hồi 1 của bộ phim, When Life Gives You Tangerines đã là món ăn tinh thần mà tất cả khán giả đều nên nếm thử.

“Slow drama” nhưng vẫn rất khéo léo cài cắm những điểm bí ẩn thu hút người xem

Ảnh: Netflix

Khi Cuộc Đời Cho Bạn Quả Quýt được gọi là một bộ “slow drama” vì những tình tiết được triển khai chậm rãi và cũng không phải là một bộ phim có quá nhiều vấn đề đao to búa lớn, nhiều nút thắt mở giật gân. Bản thân nhân vật chính cũng không trải qua một vấn đề nào khiến cuộc sống của họ thay đổi toàn bộ. Cách triển khai kịch bản này tương tự với phim Lời Hồi Đáp 1988 – Reply 1988 (2015), Nhật Ký Tự Do Của Tôi – My Liberation Notes (2022)…

Bộ phim có lối kể chuyện đan xen giữa quá khứ và hiện tại, theo cách bà Ae Sun nhìn lại những khung cảnh gợi nhớ đến quá khứ hoặc kể cho cô con gái Geum Myeong nghe về tuổi trẻ của mình. Lối kể chuyện này không mới lạ trong dòng phim lịch sử, nhưng đạo diễn Kim Won Seok đã thể hiện xuất sắc khả năng kết nối các mốc thời gian một cách mượt mà và tạo kịch tính vào những khoảnh khắc then chốt để thu hút người xem, chẳng hạn như tinh tế giấu mặt người cha trên bức ảnh gia đình ở tập 2, đúng lúc Ae Sun và Gwan Sik đang gặp khó khăn trong tình cảm, khiến khán giả thấp thỏm rằng cả hai sẽ không thành đôi.

Câu chuyện nữ quyền của nhân vật hư cấu với giá trị phản ánh hiện thực đầy thuyết phục

Ảnh: Netflix

Khi tập đầu tiên lên sóng, cô bé Ae Sun được giới thiệu là có xuất thân nghèo khó nhưng lại có tư tưởng cấp tiến với tình yêu mãnh liệt dành cho thơ ca và quyết tâm thoát khỏi hòn đảo với những người dân lao động để trở thành nhà thơ.

Khán giả “tiên đoán” rằng Khi Cuộc Đời Cho Bạn Quả Quýt sẽ kết thúc với việc Ae Sun thành công rời đảo, trở thành một nhà thơ thành công, có gia đình yên ấm. Nhưng, những diễn biến trong phim lại không như dự đoán.

Đến tập 3 và 4, cô bé ngỗ nghịch Ae Sun, người từng sẵn sàng một mình cày ruộng ở độ tuổi chỉ 12-13 vì tin lời sẽ được lên thành phố học, lại từ bỏ ước mơ để cưới thanh mai trúc mã là Gwan Sik, ở lại vùng quê nghèo và trở thành bà nội trợ.

Ae Sun và Gwan Sik trong tương lai. Ảnh: Netflix

Việc nhân vật được phát triển theo hướng này vấp phải không ít chỉ trích. Nếu đã xây dựng một cô gái độc lập, mạnh mẽ khác hẳn với những người phụ nữ cam chịu còn lại, thì tại sao không dùng cô bé ấy để làm phương tiện truyền tải rằng thật nhiều quyết tâm sẽ đạt thành công? Đó chẳng phải là vai trò giáo dục của các vai chính? Tại sao cuối cùng lại đưa cô vào con đường chấp nhận kẹt lại ở hòn đảo nghèo và chịu đựng gia đình chồng?

Nếu làm như vậy, Khi Cuộc Đời Cho Bạn Quả Quýt sẽ xa vời với giá trị của một bộ phim chính kịch lịch sử. Ae Sun là một cô nhi lớn lên trong thời kỳ hỗn loạn của thập niên 1960, với tình trạng thiết quân luật, giới nghiêm khắt khe mỗi đêm, cảnh sát đi khắp nơi truy bắt người bỏ trốn. Kể cả với quyết tâm mãnh liệt, thật khó để chống lại sự áp đặt từ xã hội.

Cái kết sau cuộc bỏ trốn đi Busan của cặp đôi, dẫn đến việc Ae Sun bị đuổi học chính là minh chứng. Chưa đầy một tuần ra ngoài, không bị bắt tống về quê thì cũng sẽ bị đưa vào nhà giam, chịu phạt nặng nề. Với sự trả giá đó, Ae Sun không thể có thêm một cuộc nổi dậy khác, trước sau gì, cô cũng sẽ phải kẹt lại ở hòn đảo Jeju. Ở cái thời mà “làm trâu bò còn sướng hơn làm phụ nữ ở đảo Jeju” – nơi phụ nữ không được tự do ăn mặc, bị hạn chế đi lại, không được ngồi ăn ở bàn chính, lao động quần quật ở nơi trọng nam khinh nữ và cái nghèo đeo bám từng bữa cơm – phản kháng chưa bao giờ là điều dễ dàng.

Ae Sun và Gwan Sik đã phải nhận kết cục rất nặng nề khi trốn khỏi đảo, cho thấy được những năm 60 là thời kỳ biến động như thế nào tại Hàn Quốc. Ảnh: Netflix

Mọi con đường của Ae Sun sau cuộc nổi dậy đó đều dẫn đến địa ngục, trừ con đường về chung một nhà với Gwan Sik, người thanh mai trúc mã yêu thương cô thật lòng và ủng hộ cô tuyệt đối. Nếu không lấy Gwan Sik, cô thậm chí còn không thể đi làm công nhân nhà máy vì không có bằng cấp 3 và phải lấy một người đàn ông hơn 30 tuổi.

Gwan Sik chính là lựa chọn duy nhất của Ae Sun. Ảnh: Netflix

Nhưng lấy Gwan Sik không bao giờ là dấu hiệu cho thấy Ae Sun đã bỏ cuộc và hết khao khát tự do. Cô vừa gánh vác gia đình, vừa tự học hành không ngừng nghỉ để lấy được chứng chỉ tương đương trung học, kiên trì ôn thi đại học. Ae Sun sau này đã không trở thành nhà thơ, nhưng cô vẫn có được sự tự do và khát khao kiến thức của mình.

Cùng lúc, Ae Sun vẫn giữ những tia hy vọng dành cho con gái Geum Myeong, mong cô bé sẽ thực sự có được tự do. Khung cảnh lấy nước mắt người xem nhất chính là khi Ae Sun cật lực làm việc trong bếp, mắt vẫn nhìn ra sân để thấy con gái được đi xe đạp – là điều mà cô đã đấu tranh với gia đình chồng để con được học, vì không muốn con kẹt lại ở trong góc bếp cả đời. Cô nhịn nhục để bà chồng, mẹ chồng mắng nhiếc, ném đậu vào người và bắt quỳ lạy hàng ngàn cái, nhưng vùng lên khi Geum Myeong bị bắt làm hải nữ.

Khung cảnh Ae Sun ngồi trong căn bếp tối, ngóng ra sân bằng ánh mắt hạnh phúc khi con được đi xe đạp là khung cảnh cảm động bậc nhất phim. Ảnh: Netflix

Có lẽ đó chính là câu chuyện vùng vẫy của các bà, các mẹ, những người phụ nữ trong lịch sử mong muốn thoát khỏi sự áp đặt của xã hội, và họ đấu tranh thay đổi từng chút từng chút một vì họ biết tự do và độc lập không phải thứ đạt được trong một sớm một chiều. Nhờ có sự đấu tranh của họ, thế hệ sau ngày một khai phóng. Đi theo hướng đi này, thông điệp nữ quyền trong Khi Cuộc Đời Cho Bạn Quả Quýt được phản ánh cảm động, thực tế thay vì những câu chuyện “nữ cường” phi lý, một nhân vật thay đổi tất cả có thể khiến nữ quyền trở nên độc hại.

Khi Cuộc Đời Cho Bạn Quả Quýt: Trong đắng cay có ngọt bùi để bạn vỗ về chính mình

Ảnh: Netflix

Sự ngọt ngào được thể hiện xuyên suốt qua chuyện tình của Gwan Sik và Ae Sun – một mối quan hệ bền chặt, song hành, nơi cả hai không chỉ yêu mà còn nâng đỡ nhau. Ae Sun mạnh mẽ, ngỗ nghịch, mang trong mình khát khao tự do, Gwan Sik lại vững chãi, ít lời nhưng luôn lặng lẽ đồng hành. Anh là người giúp cô biết khi nào nên dừng lại, khi nào cần bước tiếp. Những lời thoại của Gwan Sik tuy ít nhưng luôn nhằm bảo vệ Ae Sun. Ngược lại, Ae Sun cũng không ngần ngại hi sinh, thúc đẩy Gwan Sik học cách đứng lên vì bản thân.

Dù trải qua bao thử thách, họ vẫn về được bên nhau, để rồi thứ dư vị cuối cùng còn đọng lại trong lòng khán giả là vị ngọt bùi – như hạnh phúc giản đơn khi Ae Sun và Gwan Sik có một người đồng hành trong đời.

Ảnh: Netflix

Nhưng xen lẫn trong sự ngọt ngào ấy là dư vị cay đắng của những kiếp người thấp cổ bé họng. Gwan Sik bị thuyền trưởng bắt nạt, chấp nhận nhẫn nhục để chu cấp cho gia đình. Ae Sun, Geum Myeong cùng biết bao người phụ nữ trên đảo đều là nạn nhân của định kiến trọng nam khinh nữ.

Sự phân biệt này không được tô đậm một cách dữ dội, mà ẩn hiện qua những lát cắt tinh tế, như vị đắng thoảng nơi cuống họng. Một phân cảnh đắt giá là khi Gwan Sik lặng lẽ chia phần đậu trong bát cơm của mình cho vợ và con – một hành động giản đơn nhưng chất chứa sự ưu tiên mà anh dành cho Ae Sun. Hành động thể hiện đầy tình yêu, nhưng bối cảnh xung quanh lại phơi bày sự phân cấp trong gia đình: đàn ông và người đứng đầu (bà của Gwan Sik) ngồi riêng một bàn, trước mặt là mâm cơm đầy đủ, mỗi người có hẳn một con cá riêng. Trong khi đó, bàn của Ae Sun, mẹ Gwan Sik và bé Geum Myeong chỉ có những bát cơm cháy xém nhẹ, ăn đầu cá, đủ để thấy sự khác biệt đã ăn sâu vào nếp nhà.

Bữa cơm trên bàn ăn dành cho đàn ông (trên) và bữa cơm dành cho bàn ăn của phụ nữ (dưới) trong gia đình Gwan Sik. Ảnh: Netflix

Dẫu vậy, bộ phim không sa vào bi lụy. Khi Cuộc Đời Cho Bạn Quả Quýt có thể khiến bạn rơi nước mắt nhiều hơn là bật cười, nhưng đó là những giọt nước mắt không mang theo nỗi day dứt nặng nề. Thay vì nhấn chìm người xem trong đau thương, bộ phim dẫn dắt ta qua nhiều cung bậc cảm xúc, đủ để chạm đến trái tim mà vẫn giữ được sự nhẹ nhàng, dễ chịu.

Ảnh: Netflix

Tựa phim Khi Cuộc Đời Cho Bạn Quả Quýt thoạt nghe có vẻ kỳ lạ, nhưng đó là cách chơi chữ với thành ngữ nổi tiếng “When life gives you lemons” (khi cuộc đời cho bạn trái chanh, ý muốn động viên con người hãy suy nghĩ tích cực trước thử thách) theo kiểu Jeju, bởi quýt là một loại trái cây đặc sản của đảo này. Sau cùng, tiêu đề có thể được hiểu theo nghĩa bạn đã vất vả để vượt qua những khó khăn của cuộc sống. Và đó cũng chính là tinh thần của bộ phim – một hành trình đi qua gian nan, thử thách để rồi tìm thấy một cái kết trọn vẹn. Không phải cổ tích, cũng chẳng bi kịch, mà là một kết thúc đẹp – như chính cuộc đời khi ta đủ mạnh mẽ để bước tiếp giống Ae Sun và Gwan Sik.

Những chi tiết cài cắm tinh tế giúp bạn học hỏi thêm nhiều điều về văn hóa Hàn

Những hải nữ xuất hiện trong tập 1 của phim. Ảnh: Netflix

Nếu yêu thích văn hóa Hàn, Khi Cuộc Đời Cho Bạn Quả Quýt chắc chắn sẽ mang lại trải nghiệm đáng giá cho bạn. Không chỉ sở hữu hình ảnh đẹp với khung cảnh thiên nhiên và làng quê mộc mạc, bộ phim còn khéo léo tôn vinh nhiều nét văn hóa đặc trưng.

Danh sách nhạc phim (OST) mang đậm hơi thở hoài cổ, đưa khán giả về với văn hóa Hàn Quốc xưa. Bài hát mở đầu Spring của ca sĩ Kim Jung Mi, phát hành năm 1973, giới thiệu một bản nhạc cũ đến với khán giả thời hiện đại. Ngoài ra, Ode to the Green Spring do Choo Da Hye thể hiện cũng sử dụng chất liệu dân gian truyền thống.

Ảnh: Netflix

Bên cạnh âm nhạc, phim còn khai thác nhiều khía cạnh văn hóa – xã hội Hàn Quốc. Tập 1 đề cập đến hải nữ, nghề lặn truyền thống của phụ nữ Jeju, được UNESCO công nhận là Di sản Văn hóa Phi vật thể đại diện của nhân loại. Các tập tiếp theo có cài cắm thời trang từ thập niên 1960 đến 1990, không chỉ qua phục trang mà còn qua những biểu tượng địa vị như vòng cổ ngọc trai. Không thể không nhắc đến món quýt nướng, chỉ với một khung cảnh trò chuyện nhỏ đã tạo nên cơn sốt hướng ứng từ giới trẻ.

Bộ phim cũng tái hiện sinh động những phong tục truyền thống như phân cấp trong bàn ăn, nghi thức chịu tang và thờ cúng tổ tiên. Điều đáng chú ý là When Life Gives You Tangerines không chỉ tôn vinh những giá trị văn hóa đẹp đẽ mà còn khắc họa đa chiều bối cảnh xã hội Hàn Quốc trong từng giai đoạn lịch sử, khiến bộ phim trở thành một tác phẩm có tính giáo dục.

Park Bo Gum là Gwan Sik và IU là Ae Sun: Những lựa chọn không thể hoàn hảo hơn cho vai cặp đôi chính

Ảnh: Netflix

When Life Gives You Tangerines là tác phẩm tái xuất màn ảnh nhỏ sau 6 năm của IU. Tương tự, Park Bo Gum cũng đã không tham gia vào bộ phim dài tập nào từ 2020 đến nay. Là hai diễn viên có danh tiếng lớn đã lâu không đóng phim, cả hai chắc chắn sẽ mang về hiệu ứng truyền thông cho phim mới. Nhưng với một bộ “slow drama” với những giá trị hiện thực, nhân văn vô cùng cảm động, khả năng diễn xuất đôi khi còn quan trọng hơn danh tiếng. Vậy Bo Gum và IU có làm tốt vai trò của mình không? Theo phản ứng từ khán giả, họ đã thành công rực rỡ.

Chỉ 4 tập đầu, IU và Bo Gum đã khắc họa đầy đủ những trạng thái hỉ, nộ, ái, ố dù không cần phải liên tục chuyển đổi cảm xúc dồn dập. Họ cùng lúc vào vai những nam nữ sinh 19 tuổi, và cả những ông bố, bà mẹ trẻ mà hoàn toàn tự nhiên, không hề gượng gạo.

IU còn thủ vai kép, vừa là Ae Sun thời trẻ, vừa là cô con gái Geum Myeong của Ae Sun. Ảnh: Netflix

Cả Bo Gum và IU đều đã ở độ tuổi 31, nhưng họ phải hóa thân thành những nam sinh, nữ sinh ở tuổi 18-19 ở tập 1-2. Kiểu nhân vật này không chỉ cần ngoại hình trẻ mà còn phải có cách nói chuyện hay khóc đều mang nét ngây ngô của tuổi mới lớn. Nhờ sự dễ thương vốn có trong ngoại hình của cả hai ngoài đời, họ thể hiện rất tự nhiên nét vụng về, non nớt của một cặp đôi trẻ con đang “học làm người lớn” khi quyết định bỏ trốn. Đến khi bước vào giai đoạn kết hôn, làm cha mẹ, thì sự trưởng thành trong hình ảnh nhân vật lại hoàn toàn khớp với độ tuổi của diễn viên, khiến người xem cảm thấy thoải mái và thuyết phục.

Ảnh: Netflix

Không cần những phân đoạn quá thử thách về mặt cảm xúc, chỉ riêng sự nhẫn nhịn của Gwan Sik trước hai đối tượng khác nhau, một là Ae Sun, hai là tên thuyền trưởng cọc cằn cũng đã cho thấy được diễn xuất ánh mắt tuyệt vời. Cùng gương mặt tối thiểu biểu cảm, Bo Gum nhướn mày nhẹ mỗi khi nhìn Ae Sun, thể hiện biểu cảm chất chứa tình cảm. Còn với tên thuyền trưởng, chân mày anh khẽ cau lại, cho thấy được vẻ mặt nghiêm nghị. Chỉ cần thay đổi một điểm thật nhỏ trên gương mặt, Bo Gum lại có thể cho thấy hai loại tình cảm khác nhau.

Vai diễn nam chính si tình trong phim lãng mạn đôi khi dễ trở nên sáo mòn, nhưng nhờ nét diễn mộc mạc, chân thật và đầy cảm xúc của Park Bo-gum, Gwan Sik không hề nhạt nhòa mà ngược lại, trở thành điểm nhấn đầy ấn tượng.

Ảnh: Netflix

Tương tự, diễn xuất của IU cũng đã tiến bộ rất nhiều so với bộ phim gần nhất của cô là Hotel del Luna (2019). Làn da đen nhẻm của một cô gái hải đảo hứng chịu gió sương lại chính là điểm khiến ánh mắt to tròn của cô tỏa sáng. Đôi mắt ấy thể hiện được đầy đủ sự thơ ngây, kiên quyết, lo lắng lẫn tức giận. Sự biến hóa đa dạng của IU từ vẻ ngây thơ, bồng bột đến những khoảnh khắc mạnh mẽ, kiên định trong 4 tập đầu tiên đã hoàn toàn chinh phục khán giả. Khi câu chuyện chuyển hướng sang những vấn đề thực tế và những thử thách của cuộc sống trong các tập tiếp theo, chắc chắn IU sẽ càng tỏa sáng với diễn xuất đầy cảm xúc của mình.

Hồi 2 của Khi Cuộc Đời Cho Bạn Quả Quýt (When Life Gives You Tangerines) lên sóng vào ngày 14/3/2025.

NẾU BẠN THÍCH KHI CUỘC ĐỜI CHO BẠN QUẢ QUÝT:

• TẬP 1 WHEN LIFE GIVES YOU TANGERINES KỂ CHUYỆN NGHỀ HẢI NỮ, NỮ CƯỜNG LẶN BIỂN NUÔI SỐNG CẢ GIA ĐÌNH

• CHECK-IN ĐỒNG HOA VÀNG TRONG PHIM KHI CUỘC ĐỜI CHO BẠN QUẢ QUÝT

Harper’s Bazaar Việt Nam