Nhiều người sử dụng âm thanh để chặn tiếng ồn bên ngoài với hy vọng rằng nó có thể giúp họ đi ngủ nhanh hơn hoặc cải thiện chất lượng giấc ngủ. Hầu hết chúng ta đều quen thuộc với khái niệm tiếng ồn trắng (white noise). Tuy nhiên, nhiều nghiên cứu mới đây chỉ ra một loại tiếng ồn ít được biết đến hơn cũng có lợi cho giấc ngủ. Đó là tiếng ồn hồng (pink noise).
Tiếng ồn hồng (pink noise) là gì?
Pink noise hay tiếng ồn hồng, về cơ bản, cũng tương tự như tiếng ồn trắng. Tức là nằm trong biên độ tần số âm thanh mà con người có thể nghe thấy, rơi vào khoảng từ 20 – 20.000 Hertz (Hz).
Nhiều âm thanh trong tự nhiên là ví dụ điển hình cho tiếng ồn hồng, chẳng hạn như sóng êm vỗ rì rào vào bãi biển, lá cây xào xạc trong gió nhẹ, mưa rơi rả rích…
Tuy nhiên, không phải tất cả âm thanh tự nhiên đều là tiếng ồn hồng. Bởi đôi khi chúng có xen lẫn với những âm thanh tần số thấp hơn, dữ dội hơn, ngắt quãng và đột ngột. Ví dụ, trong cơn mưa có kèm tiếng sấm sét xé toạc trời (tiếng ồn nâu – Brown noise) hoặc tiếng thác nước đổ ầm ầm liên tục (tiếng ồn xanh – Green noise).
Tiếng ồn hồng (pink noise) khác tiếng ồn trắng (white noise) ra sao?
Một số người có thể gọi tiếng ồn trắng là tiếng ồn băng thông rộng vì nó bao gồm nhiều dải âm thanh. Ví dụ điển hình về tiếng ồn trắng chính là tiếng máy hút bụi đang chạy, tiếng quạt thông gió hoặc tiếng nhiễu sóng trên tivi/radio.
Tuy nhiên, vấn đề của tiếng ồn trắng là tất cả tần số đều phát ra ở cùng một cường độ. Con người không thực sự thích âm thanh có âm vực cao. Những thứ âm thanh chói, như tiếng nhiễu sóng tivi, đôi khi có thể gây khó chịu hay bực bội đối với một số người.
Tiếng ồn hồng sẽ khắc phục vấn đề kể trên. Cụ thể, các tần số trầm thấp được khuếch đại và các tần số cao được giảm đi. Vì lẽ đó, pink noise tạo cảm giác nhẹ nhàng hơn, êm tai hơn, không dữ dội bằng nhiễu sóng trắng.
Tiếng ồn hồng có thể giúp ngủ ngon hơn tiếng ồn trắng không?
Rất nhiều bằng chứng cho thấy việc sử dụng âm thanh để khỏa lấp đi tiếng ồn xung quanh có thể giúp mọi người ngủ ngon hơn. Tuy nhiên, hầu hết các nghiên cứu đó đều được thực hiện với tiếng ồn trắng. Một nghiên cứu phát hiện ra rằng tiếng ồn trắng giúp bệnh nhân nằm viện ngủ nhanh hơn 40%. Hay tiếng ồn trắng có thể giúp trẻ sơ sinh ngủ ngon hơn và thậm chí có thể giúp trẻ em tập trung hơn khi ở trường.
Vài nghiên cứu gần đây cho thấy tiếng ồn hồng cũng có thể giúp ngủ ngon. Tiếng ồn hồng thậm chí có thể tăng cường trí nhớ vì ký ức của chúng ta được lưu trữ khi chúng ta ngủ sâu.
Cụ thể, một nghiên cứu năm 2017 đã xem xét tác động của tiếng ồn hồng đối với giấc ngủ trong một nhóm nhỏ gồm 13 người lớn tuổi. Các chuyên gia đã phát hiện ra rằng việc nghe tiếng ồn hồng trong khi ngủ làm tăng hoạt động sóng chậm trong não. Nó có liên quan đến giấc ngủ sâu.
Trước đó vào năm 2016, một nghiên cứu tương tự phát hiện tiếng ồn hồng cải thiện giấc ngủ và trí nhớ cho những người trẻ tuổi đang ngủ trưa. Hai nghiên cứu vào năm 2012 và 2013 cũng phát hiện ra rằng việc tiếp xúc với tiếng ồn hồng có thể dẫn đến giấc ngủ sâu hơn, giấc ngủ dài hơn và trí nhớ được cải thiện. Những phát hiện này là đúng đối với giấc ngủ ban đêm và giấc ngủ trưa.
Liệu rằng tiếng ồn hồng có thể gây hại không?
Chưa rõ việc nghe tiếng ồn hồng (hoặc âm thanh mang sắc màu khác) có thể gây hại hay không. Thông thường, điều tệ nhất xảy ra là khi ai đó cố gắng nghe nhưng thấy rằng nó… chẳng có tác dụng gì với họ.
Hiện nay, các nhà khoa học vẫn đang tìm hiểu về cách tiếng ồn có thể ảnh hưởng đến chúng ta. Trong đó bao gồm cả việc liệu nó có lợi cho sự tập trung và giấc ngủ, hoặc liệu nghe nó có thể gây ra rủi ro cho sức khỏe hay không.
Mặc dù các nghiên cứu cho thấy đa số mọi người có thể ngủ ngon hơn với tiếng ồn trắng và tiếng ồn hồng, song các chuyên gia cho rằng nó có thể không có lợi cho tất cả mọi người. Thậm chí với thiểu số vẫn có giấc ngủ tệ hơn bình thường.
Bất kể bạn lựa chọn loại thanh âm nào, bất kỳ tiếng ồn nào cũng có thể gây hại cho bạn nếu có âm lượng quá lớn. Nếu bạn đang nghe bất kỳ âm thanh nào, đặc biệt là khi dùng tai nghe, hãy đảm bảo rằng mức âm lượng an toàn, thoải mái và cho tai nghỉ ngơi. Tốt nhất, bạn nên đặt hẹn giờ để âm thanh tự động tắt sau khi bạn ngủ thiếp đi.
Cách áp dụng vô cùng đơn giản
Bạn có nhiều cách để thêm tiếng ồn hồng vào thói quen ngủ của mình. Dễ nhất là tải ứng dụng tiếng ồn từ App Store hoặc Google Play trên điện thoại thông minh. Hoặc mở YouTube và tìm video theo từ khoá “pink noise”. Sau đó phát ứng dụng khi bạn đi ngủ vào ban đêm.
Mẹo sử dụng tiếng ồn an toàn là thử nhiều âm thanh, bản nhạc và âm lượng khác nhau. Mục đích để xem loại nào phù hợp nhất với bạn. Nếu tiếng gió không làm bạn dễ chịu, hãy thử tiếng suối. Hãy thử một vài ứng dụng khác điện thoại cho đến khi bạn tìm thấy cái phù hợp. Tăng hoặc giảm âm lượng cho đến khi bạn tìm thấy điểm phù hợp, dễ chịu nhất.
Lưu ý: Các âm thanh nhiễu sóng chỉ là công cụ hỗ trợ, không phải “thuốc ngủ”Tiếng ồn màu hồng có thể giúp bạn nhanh chìm vào giấc ngủ hơn. Đồng thời, giấc ngủ dài và sâu hơn. Tuy nhiên, nó sẽ không hiệu quả nếu bạn có thói quen xấu trước khi đi ngủ. Ví dụ như lướt Tiktok khi nằm trên giường, ăn quá no, phòng quá sáng… Để tận dụng tối đa tiếng ồn màu hồng, hãy biến những thói quen sau thành một phần trong lịch trình hàng đêm của bạn: 1. Đi ngủ cùng một thời điểm mỗi đêm và thức dậy cùng một thời điểm vào buổi sáng. Không ngoại lệ vào dịp cuối tuần. 2. Tập thể dục vào ban ngày thay vì ban đêm. Tập thể dục gần với giấc ngủ khiến tim đập nhanh, tăng hoóc-môn hưng phấn, khiến bạn khó ngủ. 3. Tắt đèn nhằm tạo một không gian tối nhất có thể. Không gian càng tối càng giúp bạn mau ngủ ngon. Trừ phi bạn có một số nỗi ám ảnh với việc ngủ trong bóng đêm. Bạn có thể thử đeo đồ bịt mắt khi ngủ nếu muốn mở đèn sáng. 4. Chú ý nhiệt độ phòng dễ chịu, không quá lạnh. 5. Tránh những thứ gây gián đoạn giấc ngủ như caffeine, rượu và các bữa ăn no sát giờ đi ngủ. |
TIN LIÊN QUAN:
VỆ SINH GIẤC NGỦ LÀ GÌ? NÓ CÓ ẢNH HƯỞNG THẾ NÀO ĐẾN SỨC KHỎE TỔNG THỂ?
CÁC CHUYÊN GIA BẬT MÍ 6 MẸO GIÚP BẠN CÓ GIẤC NGỦ NGON VÀ SÂU
10 CÁCH LÀM BUỒN NGỦ NHANH NHẤT KHIẾN BẠN KHÔNG NGỜ
Harper’s Bazaar Việt Nam