
Ảnh: Weibo
Xem đơn giản, Vô Ưu Độ là một tác phẩm cô trang chí quái, kể những câu chuyện thần kỳ, kỳ lạ hay những ghi chép về dị thường trong một thế giới có yêu ma quỷ quái. Nói sâu xa hơn, đây là một bản luận đề về cách nhận thức thế nào là sự thật và cách con người đối diện với sự thật đó – thậm chí là với chính bản thân mình. Thông điệp phim Vô Ưu Độ dùng chuyện yêu ma quỷ quái để làm phương tiện phản chiếu thế giới nội tâm con người hiện đại.
Khi chuyện yêu ma trở thành phép thử nhận thức và là thước đo tấm chân tình

Ảnh: iQIYI
Con người có câu cửa miệng: Sự thật là những gì tai nghe mắt thấy. Nhưng bộ phim Vô Ưu Độ lại đặt ra câu hỏi: Làm sao bạn biết điều ấy là sự thật?
Mở đầu phim, cả hai nhân vật Đoàn Bán Hạ (Tống Tổ Nhi) và Cửu Tuyên Dạ (Nhậm Gia Luân) đều bị xem là kẻ điên vì có thể nhìn thấy yêu ma, tinh linh, trong khi đa phần những người khác không thể.
Gia đình Cửu Tuyên Dạ bị trúng yêu độc, hóa thành thi hành xử bất nhân tính, khiến hắn phải giết tất cả vì không có biện pháp trừ độc. Nhưng bổ khoái thành Quảng Bình lại kết luận hắn là sát nhân vì họ không thể nhìn thấy yêu ma.
Đoàn Bán Hạ có đôi mắt âm dương, có thể nhìn thấy yêu quái. Tuy nhiên, cả nhà cô cho rằng cô bị mắc bệnh tâm lý, hoang tưởng. Họ liên tục chuyển nhà để đi tìm đại phu chữa bệnh cho Bán Hạ. Về sau, khi Bán Hạ gặp được Tuyên Dạ, cô mới hiểu rằng bản thân không mắc bệnh. Dẫu vậy, khi cô phát hiện rằng cha mình chưa chết, chỉ là biến mất vì có liên quan đến yêu quái, cả nhà chẳng ai chịu tin cô, khiến cô phải trốn khỏi nhà để tự mình đi tìm cha.
Cả Bán Hạ lẫn Tuyên Dạ đều nói sự thật. Nhưng do sự thật của họ khác với sự thật của đa phần đám đông xung quanh, họ bị xem như kẻ không đáng tin cậy. Trong thế giới đó, họ không chỉ chiến đấu với yêu ma mà còn phải bảo vệ chính nhận thức và lẽ phải của bản thân, dù nó đối lập với thực tại tập thể của người khác.

Ảnh: iQIYI
Tình cảnh của nam nữ chính phim Vô Ưu Độ phản ánh một nhánh của triết học gọi là Nhận thức luận (Epistemology). Nhận thức luận, còn được gọi là lý thuyết về kiến thức, nghiên cứu bản chất, nguồn gốc và giới hạn của kiến thức. Thậm chí là điều tra các nguồn kiến thức, như nhận thức, suy luận và lời khai, để hiểu cách thức kiến thức được tạo ra. Từ đó, hiểu rằng tri thức và tầm nhìn không phải là thứ cố định, mà luôn cần được hoài nghi, kiểm chứng và mở rộng.
Thông qua thông điệp trên, phim Vô Ưu Độ không dừng lại ở yếu tố trinh thám hay rùng rợn đơn thuần mà còn nói về cách sống bao dung với những người có suy nghĩ khác bản thân bạn.
Mở rộng thông điệp phim Vô Ưu Độ: Dùng chuyện yêu ma quỷ quái nói chuyện tình người
Từ thông điệp sống bao dung ở trên, phim Vô Ưu Độ nối dài truyền thống dùng truyện cổ tích, ngụ ngôn để phản ánh những vấn đề trong xã hội con người.
Từ Tây Du Ký của Ngô Thừa Ân, qua Liêu Trai Chí Dị của Bồ Tùng Linh… các tác giả đều sử dụng những hình ảnh thần bí không phải để hù dọa, mà là ẩn dụ để châm biếm tầng lớp quan lại tham nhũng, những luật lệ phi lý, và sự đàn áp của triều đình phong kiến.

Kính Yêu và nỗi ám ảnh với nhan sắc. Ảnh: iQIYI
Vô Ưu Độ là một phiên bản hiện đại hơn, cũng dùng cái dị để kể chuyện tình người.
Phần mở đầu về Cú Mặt Người đặt ra câu hỏi, liệu một kẻ đã giết người hàng loạt có thể thật tâm quay đầu hối cải? Phần truyện Kính Yêu phản ánh nỗi ám ảnh của người phụ nữ khi già đi và mất đi kế sinh nhai khi không còn nhan sắc. Qua đến truyện của Ngũ Nương, ban đầu cô ta cũng không phải là quá ác độc cho đến khi ganh ghét với Bán Hạ, khao khát có được tấm chân tình, không phân bì đối xử vì ngoại hình.
Chuyện yêu không chỉ để kể cho vui, mà là để khơi dậy những câu hỏi về sự thật, về định kiến, về sự khác biệt trong nhận thức và bản chất con người.

Ảnh: iQIYI
Những câu chuyện chí quái đã trải qua hàng trăm năm tiến hóa, từ văn học sang điện ảnh, từ mô phỏng truyền thuyết sang giải mã xã hội. Bộ phim Vô Ưu Độ, với cách tiếp cận thông điệp mới mẻ, có thể là lời khẳng định rằng thể loại này không chỉ tồn tại vì sự kỳ quái, mà còn vì khả năng diễn giải những điều sâu kín nhất trong tâm hồn con người.
Có thể kết luận là sau Đường triều quỷ sự lục, cuối cùng cũng có thêm một bộ phim chí quái đạt được sự dung hòa giữa giải trí, mỹ học và chiều sâu. Bộ phim Vô Ưu Độ vừa có nhịp độ nhanh, dễ theo dõi, lại vừa có thông điệp đủ phức tạp để khiến khán giả suy ngẫm sau mỗi tập. Yêu ma không còn chỉ đóng vai trò phản diện hoặc yếu tố giải trí, mà đã trở thành những câu chuyện có ý thức, có câu chuyện.
TIN PHIM HOA NGỮ MỚI:
PHIM VÔ ƯU ĐỘ PHÁT SÓNG, NHÀ SẢN XUẤT LO TRẮNG TAY, NHƯNG TỐNG TỔ NHI THẮNG LỚN
PHIM THIÊN THU LỆNH: VISUAL TRƯƠNG DƯ HI KHÔNG THỂ CỨU VÃN KỊCH BẢN CŨ KỸ
THÀNH NGHỊ MỘT MÌNH CÂN 3 VAI TRONG PHIM PHÓ SƠN HẢI
Harper’s Bazaar Vietnam