Hữu Thanh Tùng và hành trình “nhỏ bé hóa” để lớn cùng hội họa

Giữa những ồn ã của mạng xã hội, nghệ sĩ Hữu Thanh Tùng chọn cho mình một lối đi khác: chậm lại, quan sát và sống thật với từng nhịp thở của đời thường. Anh gọi quãng thời gian ấy là “tập làm công nhân hưu trí non”, một cách nói vui, nhưng ẩn chứa nhiều suy niệm. Bởi đó cũng là lúc anh dành trọn thời gian cho lao động nghệ thuật, cho vườn cây, cho những con mèo và cho chính mình – người nghệ sĩ đang học cách lắng nghe bên trong.

Từ “mở xưởng” đến hành trình tự đối thoại trong hội họa

Hữu Thanh Tùng tốt nghiệp ngành Diễn viên của Đại học Sân khấu – Điện ảnh TP. HCM, từng gây chú ý qua những vai diễn gần gũi trong Gia đình là số 1 (phiên bản Việt), Cát đỏ, Bộ tứ oan gia, Chị Mười Ba, Memento Mori, Hai Phượng và sắp tới đây là Trái tim què quặt. Với ánh nhìn trầm tĩnh và lối diễn tự nhiên, Hữu Thanh Tùng được khán giả nhớ đến như một gương mặt ít ồn ào, chủ yếu tập trung cho vai diễn.

Từ năm 2020, anh mở rộng hành trình sáng tạo sang hội họa, nơi anh tìm thấy sự tĩnh lặng và đối thoại với chính mình. Các tác phẩm của Tùng mang màu sắc trừu tượng, kết hợp nhiều chất liệu như sơn dầu, acrylic, giấy, thậm chí cả cát xây dựng, thể hiện thế giới nội tâm sâu lắng và chân thực.

Triển lãm cá nhân mang tên TUNG – Dòng sông, Mộng, Mây màu, Mùa bay qua tại Sigma Gallery vào tháng 4/2025 đánh dấu bước ngoặt của anh trên con đường nghệ thuật. Giữa hai thế giới điện ảnh và hội họa, Hữu Thanh Tùng vẫn giữ cho mình một tinh thần tự do, nồng ấm và kiên định, miệt mài kể câu chuyện sống của chính mình bằng nhiều ngôn ngữ khác nhau.

Hữu Thanh Tùng nói rằng lần này chưa hẳn là một triển lãm, mà chỉ là một “cuộc mở xưởng”, nơi anh chia sẻ những thành quả của quá trình thực hành miệt mài trong nhiều năm qua. Không ồn ào, không rầm rộ, cuộc trưng bày ấy như một khoảnh khắc tĩnh lặng, khi người nghệ sĩ muốn mời người xem bước vào thế giới riêng của màu sắc, đường nét và cảm xúc hòa quyện cùng hơi thở của tự nhiên.

Sau nhiều năm rời xa phim ảnh, anh chọn hội họa như một cuộc trở về với bản thể. Anh kể:

“Tôi đã dành khoảng 5 năm để thực hành hội họa một cách nghiêm túc. Tôi đọc và nghe Carl Jung nhiều trong giai đoạn bấp bênh, khi gần thoát ra tuổi trưởng thành. Chính Jung, với tư tưởng đối diện bản ngã, đã giúp tôi học cách thành thật với chính mình, thấu hiểu những ham muốn, những yếu mềm và cả những phần tối bên trong. Mỗi bức tranh vì thế không chỉ là một tác phẩm thị giác, mà còn là cuộc trò chuyện lặng lẽ giữa tôi và nội tâm của chính mình”.

Như Carl Jung từng nói:

“Hãy chọn chính mình khi cả thế giới xung quanh dường như đang đẩy bạn ngược chiều. Sống trung thực với chính mình thì thế giới sẽ đáp lại bạn như cách bạn trung thực với bản ngã của mình”

Khi bản năng trở thành một món quà

Hữu Thanh Tùng tin rằng “bản năng là một sự may mắn”, nhưng điều đó không đến ngẫu nhiên. Anh vẽ mỗi ngày, đọc, ghi chép và quan sát không ngừng. Với xuất thân là một diễn viên, anh mang vào hội họa một sự tự do đặc trưng, cái tự do của người kể chuyện bằng hình ảnh. Anh chia sẻ:

“Bản năng là một món quà, nhưng tôi không bao giờ để mình ỷ lại vào nó. Tôi vẽ mỗi ngày, như một cách rèn luyện sự kiên nhẫn và trung thực với chính mình. Trong quá trình đó, tôi đọc, ghi chép, tìm tòi mọi điều liên quan đến hội họa, từ sách, mạng xã hội cho đến những buổi triển lãm của đồng nghiệp. Mỗi khi bắt gặp một điều hay, tôi lại đối chiếu, nghiền ngẫm, để hiểu sâu hơn về con đường mình đang đi.
Xuất thân là diễn viên giúp tôi cho phép mình tự do hơn khi sáng tác, tự do được sai, được thử, được lắng nghe cảm xúc thật nhất. Nhưng càng bước sâu vào thế giới hội họa, tôi càng nhận ra: sáng tạo không phải là cuộc rong chơi của cảm hứng, mà là hành trình học hỏi không ngừng. Mỗi lời chia sẻ từ bạn bè nghệ sĩ, mỗi lần quan sát cách họ làm việc, đều là cơ hội để tôi lớn lên thêm một chút, cả trong nghề lẫn trong đời.”

Cũng như những người thợ xây trước nhà, Hữu Thanh Tùng vẽ bằng những gì gần gũi nhất: sơn dầu, acrylic, giấy, thậm chí là cả cát xây dựng. Mỗi bức tranh được tạo nên như một công việc tay chân, cần mẫn, lập đi lập lại, nhưng ẩn sau đó là sự thiền định, là niềm vui bình dị được sống cùng từng chất liệu. Một điều thú vị, anh không đặt tên cho tranh, một lựa chọn khác biệt, bởi với anh, mỗi bức là một giai đoạn sống, một biểu đồ cảm xúc.

“Người xem có thể đồng cảm hoặc không. Còn để giải thích, chắc phải ngồi cả ngày nhỏ to tâm sự mất. Ở đó, hội họa không còn là lời tuyên ngôn, mà là nơi trú ẩn của những suy tưởng riêng, nơi nghệ sĩ cho phép người khác nhìn thấy anh mà không cần lời dẫn”

Đã có lúc Hữu Thanh Tùng nhận ra rằng, càng lắng nghe bên trong, anh càng thấy nhiều phần bản ngã cần được để gió cuốn đi. Và hội họa, với anh, chính là cơn gió dịu dàng mà mạnh mẽ, giúp con người tìm lại sự cân bằng sau những chông chênh. Trước kia, mỗi lần rớt vai diễn, anh thường buồn và tự vấn chính mình.

Nhưng khi cầm cọ, mọi cảm xúc ấy dần lắng xuống. Anh tìm thấy sự bình thản, tự do và khả năng nhìn rõ hơn những điều từng khiến mình bối rối. Hành trình ấy không chỉ là quá trình sáng tạo, mà còn là hành trình chữa lành giúp Hữu Thanh Tùng học cách buông bỏ kỳ vọng, chấp nhận bản thân và trở về với sự giản dị trong từng khoảnh khắc sống.

Hội họa là một phần tiếp nối của giấc mơ

Trước khi đến với điện ảnh, hội họa đã từng là ước mơ tuổi thơ của anh. Giờ đây, sau khi đi qua nhiều trải nghiệm, Hữu Thanh Tùng quay lại với giấc mơ ấy như một khẳng định:

“Xuất thân hay nguồn gốc không quyết định bạn ngày mai”

Hội họa với anh là hành trình tìm kiếm bản thân, là cách ghi chép những ngày sống chậm, và là minh chứng cho việc dù bắt đầu khiêm tốn, ta vẫn có thể tạo nên những thành tựu đáng giá.

Trong buổi trò chuyện với Harper’s Bazaar Vietnam, anh trích dẫn câu nói của Mark Rothko mà anh tâm đắc:

“Những gì chúng ta có được từ các truyền thuyết đó là một biểu hiện mang tính tượng trưng cho nguyên tắc cơ hội của dân chủ: rằng ở đây, thông qua tính chất miễn phí của cơ hội, nó không loại trừ việc những khởi đầu, cho dù là khiêm tốn nhất, sẽ trở thành những thành tựu siêu phàm nhất”

Hay có thể nói những khởi đầu, cho dù là khiêm tốn nhất, cũng có thể trở thành những thành tựu siêu phàm nhất. Có lẽ, chính tinh thần ấy đã nuôi dưỡng Hữu Thanh Tùng, người nghệ sĩ chọn cách “nhỏ bé hóa” giữa thế giới ồn ào, để lắng nghe tiếng nói của chính mình và để lớn lên, không phải trong hào quang, mà trong tĩnh lặng của từng nét cọ.