Xu hướng K-pop: Album sáng tạo giảm ô nhiễm môi trường

Một xu hướng lớn trong ngành âm nhạc K-pop là giải bài toán ô nhiễm môi trường từ album vật lý. Giải pháp nào cho họ? Ảnh: Edam Entertainment

Ngành công nghiệp K-pop đang đi ngược lại trào lưu quốc tế. Trong khi toàn thế giới chuyển sang streaming và tiêu dùng âm nhạc số, doanh số CD vật lý của K-pop lại liên tục phá kỷ lục.

Theo Circle Chart, năm 2023 chứng kiến con số 80 triệu album vật lý được bán ra – tăng hơn 25% so với 2021. Album Proof của BTS dẫn đầu với 3.48 triệu bản, tiếp theo là Maxident của Stray Kids với 3.17 triệu bản.

Hiện tượng này không thể tách rời khỏi văn hóa fandom của K-pop, nơi việc mua album vượt xa mục đích thưởng thức âm nhạc. Fan mua hàng loạt để giúp tăng doanh số thần tượng, sưu tầm photocard, và tích lũy điểm để đổi lấy cơ hội tham gia sự kiện độc quyền cùng thần tượng.

Tuy nhiên, mô hình này đã tạo ra một cuộc khủng hoảng ô nhiễm môi trường nghiêm trọng khi phần lớn album sau khi “hoàn thành nhiệm vụ” đều bị vứt bỏ, trở thành rác thải nhựa.

Thực tế này buộc các công ty giải trí Kpop phải tái xem xét chiến lược sản phẩm, không chỉ từ góc độ lợi nhuận mà còn từ trách nhiệm xã hội và môi trường. Hai trong những giải pháp đầu tiên chính là ứng dụng công nghệ với Smart Album và thiết kế đột phá cho album vật lý, góp phần đưa album trở thành một đồ vật không chỉ mang đến giá trị âm nhạc mà còn có tính bền vững, ứng dụng cao và có thể sử dụng lâu dài.

Hai giải pháp giảm ô nhiễm môi trường cho các album K-pop

1. Biến album vật lý thành một vật thiết yếu trong cuộc sống hàng ngày, có tính ứng dụng cao, khiến fan không thể vứt sản phẩm đi

Ảnh: YG Entertainment Inc

Nhớ lại năm 2017, G-Dragon từng gây sốt khi phát hành album Kwon Ji Yong dưới dạng USB. Việc thủ lĩnh BIGBANG số hóa hoàn toàn nội dung và thu nhỏ vật phẩm vật lý thành một thiết bị lưu trữ nhỏ gọn đã khởi đầu cho tư duy mới trong thiết kế album ở làng nhạc K-pop. Bởi sau khi đã tải nhạc về máy, fan hâm mộ có thể dùng USB này trong cuộc sống hàng ngày.

Không chỉ đơn thuần là một động thái marketing sáng tạo, đây còn là tuyên ngôn của G-Dragon về việc tái định nghĩa bản chất của album âm nhạc.

Trước đó, GOT7 từng phát hành album đầu tay với hình dáng như một chiếc lon hình ngôi sao, còn PSY cũng khiến fan bật cười với album thiết kế như hộp đựng cá. Dù những ý tưởng ấy chưa thực sự tạo thành trào lưu lớn, nhưng đã gieo mầm cho ý thức về tính độc đáo và thực dụng trong thiết kế sản phẩm âm nhạc về sau.

Đến năm 2022, NewJeans ra mắt công chúng không chỉ bằng loạt hit đình đám, mà còn bằng một ấn phẩm đặc biệt – album Limited Edition được thiết kế như một chiếc túi xách. Sự kết hợp giữa âm nhạc và thời trang khiến cộng đồng K-pop không khỏi trầm trồ.

Và rồi Get Up – album tiếp theo của nhóm, tiếp tục cháy hàng với phiên bản dạng túi xách “Bunny Beach Bag”, cho thấy đây không phải là chiêu trò marketing một lần của nhóm mà là chiến lược thực sự dài hạn khi kết nối NewJeans với sản phẩm thời trang.

Ảnh: pocaesik

Từ đây, niềm tin mới dần hình thành: album K-pop có thể sáng tạo hơn việc chỉ bán kèm photocard. Thành công của NewJeans đã tạo ra hiệu ứng domino, khuyến khích toàn ngành tái xem xét mối quan hệ giữa sản phẩm âm nhạc và tiện ích đi kèm. Nhiều nhóm nhạc cũng đã “vào cuộc” và cho ra đời những album vừa có thể sưu tầm, vừa sử dụng được như món đồ thường ngày.

Xu hướng này cũng tiếp tục được nhân rộng như Irene & Seulgi (Red Velvet) biến album thành phụ kiện thời trang. NMIXX, NCT WISH, và RIIZE chọn hình thức móc khóa, vừa có tính thẩm mỹ cao vừa dễ dàng ứng dụng vào cuộc sống hàng ngày.

aespa từng gây sốt cộng đồng mạng với album vật lý bán kèm máy chơi CD hộp trong suốt. Ảnh: aespa_official

Chơi lớn, IU và aespa còn tích hợp máy chơi đĩa CD vào album, giúp người nghe giải quyết nỗi “khổ tâm” của fan khi mua album vật lý mà không có máy nghe. Như vậy, thay vì phải vứt bỏ chiếc đĩa album như rác thải nhựa, fan hâm mộ có thể nghe nhạc ở định dạng chất lượng cao, giải quyết vấn đề ô nhiễm môi trường.

ILLIT phát hành album dạng tai nghe in-ear độc đáo, ENHYPEN đưa khái niệm sáng tạo lên tầm cao mới khi tung album dưới hình thức…xà phòng tắm.

AESPA GIẢM THIỂU LÃNG PHÍ KHI BÁN MÁY NGHE ĐĨA CD KÈM ALBUM

2. Smart Album: hướng fan hâm mộ đến với streaming nhạc

Song song với cuộc cách về album vật lý, xu hướng album thông minh lại mang đến giải pháp triệt để hơn bằng cách ứng dụng công nghệ. Các thần tượng K-pop đề cao tinh thần streaming khi thậm chí không ra mắt album vật lý, mà chỉ bán hộp rỗng, trong đó chỉ có mã QR để fan truy cập nhạc phiên bản số. Ví dụ như J-hope của BTS với album Jack in the Box (2022), hay VICTON với album Chronograph vào tháng 1/2023.

Album của j-hope không có album vật lý, chỉ có photocard để tránh gây ô nhiễm môi trường. Ảnh: Amazon

Bước tiến còn phải kể đến KiT Album của NCT DREAM cho Candy, được phát triển bởi Muzlive. Sản phẩm có hình dạng móc khóa này sử dụng công nghệ NFC tiên tiến, cho phép fan thưởng thức nhạc, xem ảnh và thưởng thức video chỉ bằng cách kết nối với điện thoại di động và tải xuống ứng dụng KiT Player phù hợp.

Tuy nhiên, một thách thức lớn mà smart album phải đối mặt là việc ghi nhận trên các bảng xếp hạng âm nhạc. Các chuyên gia âm nhạc tại Hàn quốc phân tích: “Việc có nên tính một smart album tương đương một album vật lý vẫn chưa được quyết định. Nhiều bảng xếp hạng toàn cầu bao gồm Billboard sử dụng các tiêu chí khác nhau để đo lường độ phổ biến thực tế”.

May mắn thay, xu thế tích cực này đang hình thành rõ nét hơn khi Circle Chart, Hanteo (Hàn Quốc), Official Charts (Anh), và Oricon (Nhật) đã bắt đầu ghi nhận doanh số smart album. Billboard cũng đang xem xét vấn đề này.

Triển vọng của các xu hướng về cách mạng hóa album trong K-pop

Có thể thấy, album được thiết kế đa chức năng và smart album đều giảm đáng kể rác thải so với mô hình photobook truyền thống. Smart album loại bỏ hoàn toàn đĩa nhựa, trong khi album đa chức năng kéo dài vòng đời sản phẩm. Fan không còn cảm thấy lãng phí khi mua album vì họ nhận được sản phẩm có thể tích hợp vào cuộc sống hàng ngày.

Đồng thời, việc tích hợp các công nghệ như NFC, mã QR và giao thức truyền thông mã hóa không chỉ bảo vệ bản quyền một cách hiệu quả mà còn mở ra những trải nghiệm tương tác độc đáo, biến việc thưởng thức âm nhạc trở nên mới lạ hơn dành cho người hâm mộ.

Album được thiết kế như hộp son môi. Ảnh: Amazon

Tuy nhiên, chi phí đầu tư ban đầu cao cùng với quy trình sản xuất phức tạp hơn đang tạo ra rào cản không nhỏ cho các công ty, đặc biệt là những công ty nhỏ với nguồn lực hạn chế. Thách thức lớn hơn nữa nằm ở tỷ lệ chấp nhận từ phía fan – những người yêu thích truyền thống vẫn ưa chuộng cảm giác sở hữu album vật lý “thật”.

Cuộc cách mạng kép của K-pop, từ album thông minh đến thiết kế đa chức năng, đại diện cho một sự chuyển dịch mô hình có tính căn bản trong ngành giải trí. Đây không chỉ là phản ứng trước áp lực môi trường mà còn là sự đổi mới chiến lược nhằm duy trì lợi thế cạnh tranh trong thị trường toàn cầu.

Thành công của quá trình chuyển đổi này sẽ phụ thuộc vào khả năng ngành công nghiệp cân bằng giữa tiến bộ công nghệ, thiết kế sáng tạo, tối ưu hóa chi phí và cam kết với phát triển bền vững. K-pop, một lần nữa, đang chứng minh rằng họ không chỉ là người theo sau mà là người dẫn đầu trong việc định hình lại tương lai của ngành công nghiệp âm nhạc.