Demi Moore mất 4 thập kỷ để đạt giải thưởng điện ảnh hàn lâm

Demi Moore là chủ nhân của cúp Nữ diễn viên xuất sắc nhất ở thể loại phim nhạc kịch hoặc hài kịch tại Lễ trao giải Quả Cầu Vàng 2025. Ảnh: Getty Images

Giải thưởng Quả Cầu Vàng (Golden GLobes) lần thứ 82, diễn ra sáng ngày 6/1 (theo giờ Việt Nam), đã tìm được những chủ nhân xứng đáng. The Substance, phim kinh dị với doanh thu khủng 78 triệu đô và đạt 8,1/10 điểm trên chuyên trang Rotten Tomatoes, đã mang đến giải thưởng Nữ diễn viên xuất sắc nhất cho Demi Moore, người thủ vai ngôi sao hết thời Elizabeth Sparkle.

Chiến thắng này nhận được sự hưởng ứng nhiệt liệt từ giới chuyên môn đến đại chúng. Tất cả đều đã tâm phục khẩu phục trước diễn xuất của Demi Moore ngay từ thời điểm phim ra mắt. Trong bài phát biểu nhận cúp Quả Cầu Vàng đầu tiên của mình, Demi Moore chia sẻ:

“Tôi thực sự không thể lường trước được điều này và đang ngạc nhiên đến không nói lên lời đây. Tôi đã đóng phim được hơn 45 năm rồi, nhưng đây là lần đầu tiên tôi đạt được giải thưởng trong vai trò một diễn viên và tôi thực sự rất biết ơn.”

Ảnh: Getty

Lời khẳng định về giải thưởng điện ảnh hàn lâm đầu tiên của Demi Moore đã khiến không ít khán giả bất ngờ. Bởi lẽ cô là một tên tuổi có tiếng trong giới điện ảnh.

Khoảng những năm 90, cô đã có những thành tựu lớn như: Diễn chính trong bom tấn Ghost – bộ phim có doanh thu cao nhất năm 1990; Là nữ diễn viên được trả lương cao nhất vào năm 1995. Kể từ đó, cô đã ghi danh vào danh sách sao hạng A của Hollywood, mỗi năm đều đặn cho ra mắt phim.

Song, sự nghiệp trù phú của Demi Moore lại chưa từng mang đến cho cô một giải thưởng điện ảnh hàn lâm danh giá nào, cho đến tận Lễ trao giải Quả Cầu Vàng 2025. Trước đó, cô duy nhất đạt được hạng mục Robert Altman thuộc Independent Spirit Awards mà cô chia sẻ cùng dàn diễn viên phim Margin Call vào năm 2012.

Đằng sau chiến thắng ngoạn mục của Demi Moore tại Lễ trao giải Quả Cầu Vàng lần thứ 82 là một câu chuyện khá lý thú về sự nghiệp của nữ diễn viên, với vài điểm tương đồng cùng nhân vật Elizabeth Sparkle trong The Substance – bộ phim đã một lần nữa đưa tên tuổi Demi trở lại đài vinh quang.

Sự nghiệp thăng trầm của một sao hạng A nổi lên nhờ ngoại hình

Demi Moore hiện tại, ở tuổi 62. Ảnh: Grey Swales

Demi Moore sinh ra tại bang New Mexico, Mỹ, vào năm 1962 và có một tuổi thơ không mấy êm ấm. Gia đình cô có hoàn cảnh khó khăn, cha mẹ li dị. Mẹ cô tái hôn với một người đàn ông có sự nghiệp bất ổn khiến cô thường xuyên phải chuyển nhà, chịu nhiều thử thách vì những cơn say và thói cờ bạc của cha dượng.

Khi Demi được 16 tuổi, cha dượng của cô qua đời. Cô dừng việc học để làm người mẫu pin-up, thể loại tranh ảnh thường tập trung vào sự quyến rũ, gợi cảm của phụ nữ và đôi khi là những cô gái vị thành niên.

Đến đầu thập niên 80, khi cô 19 tuổi, cô bắt đầu đóng trong các phim thuộc thể loại kịch xà phòng (soap opera – phim về mối quan hệ tình cảm hàng ngày của các nhân vật có cuộc sống bình thường). Khi chọn những bộ phim hài kịch, lãng mạn về tuổi trẻ để khởi đầu sự nghiệp như vậy, Demi Moore nổi tiếng chủ yếu là nhờ ngoại hình, bởi kịch bản của những bộ phim trên khá đơn giản, không có nhiều đất cho diễn xuất.

: Ngoại hình của Demi Moore thời trẻ. Ảnh: Getty

: Tạo hình của cô trong bộ phim St. Elmo’s Fire, nơi cô thủ vai một cô nàng mê tiệc tùng. Ảnh: Getty

Đến khoảng sau 5 năm đóng phim, Demi bắt đầu thử thách bản thân với những kịch bản sâu sắc hơn và diễn xuất của cô ngay lập tức được khen ngợi bởi giới chuyên môn. Lượng kịch bản đổ về nhiều hơn, đa dạng và chỉn chu hơn cho phép nữ diễn viên chứng minh tài năng của mình với thành công rực rỡ trong thập niên 1990.

Dù vậy, ngoại hình vẫn là yếu tố củng cố tên tuổi của Demi nhiều hơn là diễn xuất, với các phân cảnh tình cảm hoặc cảnh nóng được quan tâm trên hết. Chẳng hạn như khi đóng trong bộ phim Indecent Proposal (1993), cô thắng giải “Nụ hôn tuyệt vời nhất” của MTV. Khi tham gia đóng vai phụ trong Charlie’s Angels: Full Throttle (2003) ở tuổi 40, thứ khiến cô được khen ngợi tràn lan trên các mặt báo là… thân hình nóng bỏng trong phân cảnh mặc bikini.

Phim nổi trội bậc nhất của sự nghiệp Demi Moore là Ghost (1990). Ảnh trên là phân cảnh tình cảm của cô cùng bạn diễn Patrick Swayze trong phim, là một khoảnh khắc biểu tượng trên màn ảnh. Ảnh: Getty

Nếu tìm kiếm cụm từ Demi Moore và Charlie’s Angel, hình ảnh nổi lên nhiều nhất chính là từ phân đoạn lướt sóng này. Ảnh: Getty

Liệu nổi lên nhờ ngoại hình có phải điều sai trái? Chắc chắn là không, bởi việc giữ được vóc dáng đẹp bất chấp tuổi tác đòi hỏi rất nhiều sự đầu tư luyện tập. Nhưng ẩn đằng sau đó chính là sự thật về cách khắc họa phụ nữ phiến diện của Hollywood vào những năm 80, 90, đúng hơn là sử dụng góc nhìn nam giới (male gaze) để miêu tả phụ nữ, khiến tài năng của họ dễ bị lu mờ bởi ngoại hình.

Các diễn viên nữ ở thời điểm này, đa phần đều được trả cát-xê chênh lệch thấp hơn diễn viên nam, buộc phải phơi bày thân thể nhiều hơn trên phim, thiết lập nhân vật chú trọng vào ngoại hình hơn là phát triển tính cách. Demi Moore là một trong những nữ diễn viên dám lên tiếng đòi hỏi quyền bình đẳng trong cát-xê, nhưng sau cùng, vẫn không thoát khỏi việc liên tục phải sắm những vai chịu ảnh hưởng của male gaze.

Về lâu dài, các diễn viên nữ phải chịu sự đào thải khắc nghiệt và nhanh chóng một khi họ không còn duy trì được những kỳ vọng về ngoại hình. Vài lựa chọn kịch bản sai lầm khiến Demi có một thập niên 2000 không gây ấn tượng. Khi cô chăm chỉ đóng phim hơn vào thập niên 2010, lúc này nữ diễn viên đã trong độ tuổi U50-U60, Demi chỉ còn nhận những vai diễn phụ là chủ yếu, dù khả năng diễn xuất ngày một dày dặn.

Ảnh: Greg Swales

Chính bài phát biểu của Demi Moore ngày nhận vinh quanh từ Quả Cầu Vàng đã nói lên điều này. Cô nhắc lại chuyện vào khoảng 30 năm trước đây, cô bị một nhà sản xuất phim gọi là popcorn actress – cụm từ dùng để chỉ những nữ diễn viên chuyên đóng phim giải trí hơn là phim có tính nghệ thuật:

“Lúc đó, tôi hiểu rằng mình sẽ không được phép chạm tay đến một giải thưởng hàn lâm như thế này. Tôi thực sự đã tin, và để điều đó bào món mình đến mức, vào khoảng vài năm trước, tôi nghĩ sự nghiệp của mình đã tiến đến điểm xa nhất, và tôi sẽ không thể đạt được giấc mộng lớn hơn nữa.”

Song, với The Substance, Demi Moore được củng cố niềm tin rằng cô chưa chạm đến điểm kết của sự nghiệp. Bộ phim đã đưa tên tuổi của Demi lần đầu tiên đến với 15 giải thưởng từ giới chuyên môn, không chỉ còn dừng lại ở những giải thưởng xuất phát từ thành công thương mại. Chính điều này khiến chiến thắng tại Quả Cầu Vàng 2025 của Demi Moore xúc động hơn bao giờ hết. Ở tuổi 62, với những nếp nhăn tự nhiên trên khuôn mặt, cô không bị chối bỏ mà lại được nhìn nhận thực sự về khả năng của mình.

Với The Substance và chiến thắng Quả Cầu Vàng, Demi Moore đã thành công thoát khỏi những tiêu chuẩn độc hại áp đặt lên các nữ diễn viên

bzvn-thoi-trang-than-duoc-the-substance (14)

Trong The Substance, Demi Moore vào vai Elizabeth Sparkle, một ngôi sao hết thời vì không còn trẻ trung. Ảnh: MUBI

Elizabeth Sparkle, nhân vật Demi Moore đóng trong phim The Substance (2024), từng nổi đình đám với một ngôi sao trên đại lộ danh vọng. Ở tuổi 50, nhân vật này bị sa thải vì không còn hấp dẫn và trẻ trung.

Demi Moore, dù vẫn là một tên tuổi lớn và không phai mờ hoàn toàn như Elizabeth Sparkle, nhưng việc cô lui về những vai phụ ở tuổi 50, và không được quan tâm nhiều về diễn xuất, đã nói lên điểm chung của cô với nhân vật của mình: Những người phụ nữ bị cái đẹp và sự nhìn nhận phiến diện trói buộc sự nghiệp.

bzvn-thoi-trang-than-duoc-the-substance (11)

Demi Moore nhận được nhiều lời khen cho diễn xuất trong The Substance khi cô khắc họa hoàn hảo sự thù ghét và tự ti về bản thân của Elizabeth Sparkle. Ảnh: MUBI

Trái ngược với diễn biến kinh dị và kết thúc bi kịch của Elizabeth Sparkle, Demi Moore đã thành công vượt qua giới hạn ấy. Cô tìm lại hào quang bằng chính tài năng diễn xuất, nhận được không chỉ những lời khen ngợi về ngoại hình mà còn cả sự công nhận bùng nổ về chiều sâu trong diễn xuất, phá bỏ male gaze áp đặt lên mình xuyên suốt vai trò diễn viên.

Phát biểu khi nhận cúp Quả Cầu Vàng, Demi Moore nói về những gì mà bộ phim đã đem lại cho chính mình để truyền cảm hứng cho những người phụ nữ khác:

“Trong những khoảnh khắc bạn cảm thấy mình không đủ thông minh, không đủ xinh đẹp, không đủ gầy hay không đủ thành công, sẽ luôn có một tiếng nói thì thầm nhắc nhở: Đúng, cô sẽ không bao giờ đáp ứng đủ những kỳ vọng ấy. Nhưng để hiểu giá trị thực sự của mình, cô chỉ cần buông bỏ những thước đo đó mà thôi.”

Lời tâm sự ấy như một cách gián tiếp thừa nhận rằng Demi Moore cũng từng chịu áp lực bởi những tiêu chuẩn khắc nghiệt của Hollywood, thứ đã hạn chế sự nghiệp của cô trong một giai đoạn. Nhưng với The Substance và thành công hiện tại, Demi Moore đã trở thành biểu tượng nhắc nhở Hollywood đã đến lúc cần quan tâm nhiều hơn đến tài năng đích thực.