Nhà thờ có niên đại từ thế kỷ 12 là một trong những địa điểm du lịch hấp dẫn nhất thế giới. Có khoảng 13 triệu người đến tham quan nhà thờ Đức Bà Paris (Notre Dame) hàng năm.
Tuy nhiên, không phải ai cũng được chiêm ngưỡng những bảo vật được cất giấu trong Notre Dame. Lý do vì một số là thánh vật Thiên Chúa Giáo, chỉ trưng bày trong các dịp lễ long trọng. Bây giờ, nhiều bảo vật đã bị thiêu rụi trong đám cháy Notre Dame hôm 15–4–2019.
Trong số những gì còn sót lại sau đám cháy, tác phẩm nguyên vẹn không nhiều. Đặc biệt là các bức họa. Nếu không hỏng bởi khói lửa, chúng lại bị ướt từ nước cứu hỏa. Vì vậy, hầu hết các bức vẽ được tìm thấy sẽ được chuyển tới viện bảo tàng Louvre. Những gì toàn vẹn sẽ được mang trưng bày. Còn các tác phẩm bị hư hại sẽ được chuyên gia tại Louvre sửa chữa.
Quá trình cứu lấy và trùng tu các thánh vật Công giáo đặc sắc nhất từ Notre Dame de Paris
Nhà thờ Đức Bà Paris vốn lưu trữ nhiều thánh vật Thiên Chúa giáo, có tuổi đời hàng thế kỷ. Trong số những thánh vật được cứu là vương miện gai, áo tunic của thánh Louis, và các mảnh của thập tự giá đóng đinh chúa Jesus.
Nhiều người cho rằng vương miện gai từng được chúa Jesus đội. Bảo vật này được vua Louis IX (sau này phong thánh Louis) đưa về Pháp năm 1238. Áo vải tunic thì được cho rằng đã được vua Louis IX mặc khi hộ giá vương miện gai. Còn các mảnh của thập tự giá bao gồm một chiếc đinh được dùng trong vụ đóng đinh Chúa Jesus, và một mảnh gỗ của thập giá. Các di vật này thông thường chỉ được trưng bày thứ Sáu đầu tháng, và trong thứ Sáu hàng tuần trong mùa chay (Lent).
Ngoài ra, một phần khác của vương miện gai và các di vật của Thánh Denis và Thánh Genevieve đã được tìm thấy trong lòng bức tượng gà trống rỗng ruột vốn nằm trên đỉnh tháp. Denis và Genevieve là các vị thánh bảo vệ Paris. Di vật của họ được đặt lên đỉnh tháp năm 1935 để bảo vệ nhà thờ và Paris khỏi tai họa.
Hiện tại, các di vật này đã được đưa đến Toà thị chính Paris.
Các chi tiết kiến trúc của nhà thờ Đức Bà Paris sót lại sau đám cháy
Chính các chi tiết kiến trúc của nhà thờ Notre Dame cũng được xem là di tích lịch sử quan trọng. Ví dụ như cửa sổ hoa hồng, một số tượng quái thú Gargoyle và tượng đồng của 12 sứ đồ.
Cửa sổ hoa hồng (Rose Window) được xem là một đặc trưng của kiến trúc Nhà thờ Đức Bà Paris. Vốn có ba cửa sổ Hoa hồng, định vị ở mặt Bắc, Nam và Tây. Cả ba đều thoát khỏi đám cháy, cho dù phần bao bọc bằng chì đã chảy.
Đàn organ đại có xuất xứ từ thời kỳ Trung cổ, có tới 8000 ống hơi phát ra âm thanh. Đây là một trong những chiếc đàn organ nhà thờ nổi tiếng nhất toàn cầu. Tạm thời đàn không hư hại. Nhưng chuyên gia không rõ phần gỗ bên trong chiếc đàn có bị ảnh hưởng bởi khói và nước cứu hỏa hay không. Đây cũng là tình trạng chung của một số chi tiết kiến trúc khác.
May mắn nhất là tượng đồng của 12 sứ đồ. Vốn những bức tượng này đã được tháo dỡ để trùng tu nên không có mặt ở nhà thờ trong cơn hỏa hoạn. Chúng được đưa tới xưởng nghệ nhân để được xóa lớp oxy hóa màu xanh, khôi phục màu đồng nâu óng vốn có. Việc trùng tu những bức tượng này dự kiến hoàn thành năm 2020.
Harper’s Bazaar Việt Nam