Nói về cách cắm hoa, có 1001 cách cắm hoa đẹp và nghệ thuật, và hàng trăm trường phái khác nhau, từ Đông qua Tây. Chẳng vì vậy mà cắm hoa được xem như một bộ môn nghệ thuật mà bạn cần theo học hẳn một khóa chuyên biệt.
Nhưng, nhiều chị em bận rộn, không có thời gian theo học cả một khóa dạy cắm hoa nghệ thuật. Vì vậy, Harper’s Bazaar mách bạn năm yếu tố cần để mắt đến khi cắm hoa. Không ngoa khi nói rằng, hiểu rõ năm yếu tố này sẽ giúp nâng tầm tay nghề cắm hoa của bạn lên một tầm cao mới!
Sự khác biệt giữa cách cắm hoa phương Đông và phương Tây, qua 5 yếu tố nghệ thuật
Như đã nói ở trên, thế giới có nhiều trường phái cắm hoa. Cổ điển thì có Baroque từ Pháp, Renaissance của Ý, Victorian của Anh. Hiện đại thì có phong cách trừu tượng. Á Đông thì có phong cách Nhật Bản, Trung Quốc. Tất cả các trường phái này đều có thể được chia thành năm yếu tố sau:
1. Line
2. Form
3. Colour
4. Texture
5. Space
Nắm rõ sự khác biệt giữa hai phong cách cắm hoa kiểu Á và kiểu Âu ở 5 yếu tố nghệ thuật này, bạn sẽ dễ dàng tạo nên những tác phẩm nghệ thuật điểm tô cho không gian sống của mình.
1. Line: Những tuyến đường tạo nên bố cục khi cắm hoa nghệ thuật
Line chính là yếu tố trục, làm nên bố cục chính của một bình hoa nghệ thuật.
Trong bất kỳ tác phẩm nghệ thuật nào cũng cần một điểm nhấn. Âm nhạc có cao trào. Tranh thì có tâm điểm. Đối với cắm hoa nghệ thuật, điểm nhấn được xác minh qua yếu tố Line.
Line, dịch ra nghĩa đen, có nghĩa là đường thẳng. Về mặt căn bản nhất, đây là những đường thẳng đứng, ngang hoặc xéo, được tạo ra bởi thân hoa, cuống hoa, hay hình dáng của bình cắm. Trong nghệ thuật cắm hoa, chúng được gọi là đường tĩnh. Ngoài ra còn một loại Line nữa, là những đường động. Có thể là lá rủ, cành dương xỉ cong vòm, những nhành hoa lan vũ nữ zig zag… Chúng bổ trợ cho đường tĩnh, tạo vẻ sinh động cho bình hoa.
Các trường phái cắm hoa Tây Âu ưa chuộng kiểu cắm hoa cân bằng. Trong khi đó, bố cục cắm hoa Á Đông lại thiên về bất đối xứng.
Bình hoa phong cách tối giản kiểu Á. Bạn có thể thấy rõ sự bất cân đối của bố cục cắm hoa nghệ thuật phong cách Á Đông. Đường tĩnh hướng người xem nhìn về các bông hoa đang hé nở.
Kiểu cắm hoa Tây phương ưa chuộng sự đối xứng. Chậu hoa hình chữ nhật dài tạo bố cục cho phong cách cắm hoa ngày cưới này.
Bố cục cắm hoa có thể dựa vào bình cắm (bình cổ cao, bình tròn nhỏ hay bình chữ nhật dài). Cũng có thể dựa vào loài hoa trong mùa. Hoặc nó sẽ phụ thuộc vào chỗ đặt bình hoa (ở trong góc tủ hay trên bàn tiệc dài).
2. Form: Hình thái của bình hoa hay bó hoa
Hình thái của một bình hoa phụ thuộc chính vào loại hoa, cây lá bạn chọn để cắm, cũng như số lượng tổng thể.
Trường phái Tây Âu thường ưa chuộng những kiểu cắm hoa vô cùng to bản và rườm rà. Ví dụ, trường phái Baroque của Pháp (thời 1661-1715) ưu tiên những bó hoa cỡ đại, ít lá. Trường phái Rococo (thời 1715-1774), dưới sự ảnh hưởng của Marie Antoinette, sử dụng nhiều cành lá và hoa đồng nội nhỏ chi chít.
Trong khi đó, các kiểu cắm hoa của châu Á lại chú trọng sự thanh nhã, giản đơn. Sử dụng càng ít hoa càng tốt, để tạo những bố cục đề cao sự tĩnh tâm.
Các bức họa thể hiện form trong nghệ thuật cắm hoa tối giản phong cách Ikebana Nhật Bản. Trái: Tranh Rikka (vẽ năm 1700), danh họa Hirozumi Sumiyoshi. Phải: Một bức họa từ tuyển tập cắm hoa nghệ thuật Sōka Hyakki của nghệ nhân Ikenobō Senjō, vẽ năm 1820. Ảnh: Wikimedia Commons
Tranh Still Life with Flowers in a Vase (vẽ năm 1617) của danh họa Christoffel van den Berghe. Tranh miêu tả phong cách cắm hoa thời Trung Cổ tại Hà Lan. Bình luôn có kích cỡ đại. Form hoa thường cao vồng lên. Ảnh: Philadelphia Museum of Art/Google Arts and Culture
3. Colour: Chọn màu sắc tâm lý
Sự khác biệt rõ rệt giữa hai trường phái phương Tây và phương Đông được thể hiện qua màu sắc.
Trong cách cắm hoa phương Tây, màu sắc được phối theo cảm nhận nghệ thuật. Hẳn bạn còn nhớ nguyên tắc phối màu theo bánh xe màu sắc? Đây là một nguyên tắc thường được áp dụng trong lối cắm hoa nghệ thuật phương Tây. Ngày nay, nghệ thuật cắm hoa hiện đại kiểu Tây còn quan tâm đến cách những bông hoa tương tác với ánh sáng xung quanh.
Trong khi đó, cách cắm hoa phong cách Á Đông lại nhìn về màu sắc như một cách gửi gắm thông điệp thâm sâu, tế nhị. Yếu tố màu sắc được sử dụng để ảnh hưởng đến tâm trạng mà bình hoa muốn gửi gắm. Gam màu ấm như đỏ, vàng, cam mang lại sự tươi vui rạng rỡ. Những màu lạnh như tím, trắng xanh thì tạo vẻ êm đềm, an yên. Người Á Đông cũng quan trọng hóa màu sắc của bình cắm, điều ít khi được phương Tây để tâm đến.
Khi cắm hoa, hãy chọn màu sắc của hoa không chỉ vì đơn thuần là thích gam màu ấy, mà còn vì cảm giác bạn muốn mang lại cho không gian sống của mình.
4. Texture: Kết cấu
Cánh hoa hồng mượt như nhung. Lá dương xỉ xù xì. Hoa cúc đại đóa nghìn cánh nhấp nhô. Cánh hoa thủy tiên trong suốt dưới ánh nắng. Tất cả những hình ảnh này đều nói lên kết cấu bề mặt.
Kết cấu của một bình hoa có thể hướng tác phẩm của bạn về một trường phái. Ví dụ, những trường phái cắm hoa hiện đại ưu tiên kết cấu sạch, mượt. Những loài hoa có cánh lớn, bề mặt trơn mịn như tulip hay hoa calla là lựa chọn yêu thích của trường phái hiện đại. Trong khi đó, trường phái lãng mạn cổ điển lại thích những bông hoa nhiều tầng nhiều lớp, tạo chiều sâu cho bình hoa. Ví dụ như cẩm chướng, hoa baby, cẩm tú cầu.
Hoa calla với kết cấu mượt và đường dáng gọn gàng được ưa chuộng trong phong cách cắm hoa hiện đại.
Những loại hoa nhí, nhiều cành xù xì, hợp với phong cách lãng mạn. Ví dụ trong ảnh là hoa thanh liễu (tên khoa học Chamelaucium)
5. Space: Không gian
Không gian là một yếu tố chung trong mỹ thuật, kiến trúc, thiết kế. Có hai thể loại không gian trong nghệ thuật: Không gian dương (positive space) và không gian âm (negative space). Đối với cắm hoa nghệ thuật, positive space là không gian được những bông hoa, phiến lá lấp đầy. Còn negative space là khoảng không được chừa lại ở giữa.
Để tâm đến không gian âm sẽ giúp bạn tạo ra điểm nhấn cho bình hoa của mình. Nó là một yếu tố bổ trợ cho những đường thẳng trong bố cục của bình hoa.
Phong cách cắm hoa phương Tây thường chú ý đến không gian dương. Còn cách cắm hoa Á Đông cũng quan tâm đến không gian âm xung quanh bình hoa.
Hiểu về năm yếu tố trên sẽ giúp bạn có sự chọn lọc hơn khi mua bình hoa, mua hoa và lá phụ trợ, để cắm nên một bình hoa theo trường phái ưa thích của mình.
>>> Xem thêm: CẮM HOA NGÀY TẾT THEO PHONG THỦY ĐỂ MANG LẠI MAY MẮN CHO BẠN
Tạp chí thời trang Harper’s Bazaar Việt Nam
